کد مطلب:45992 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:24

گنجینه پرسمان » فلسفه و منطق

: درست است كه مادة بيجان، در حال انفراد خاصيت حياتي ندارد ولي چه مانعي دارد كه در نتيجة تركيب و فعل و انفعال اجزاء ماده در يكديگر، خاصيت حياتي پيدا شود؟

چند جزء مادي يا غير مادي كه با هم تركيب ميشوند و در يكديگر تأثير متقابل ميكنند، كاري و اثري كه از اين اجزاء ساخته است اين است كه هر كدام از اينها مقداري از اثر خود را به ديگري بدهد و مقداري از اثر ديگري بگيرد و در نتيجه يك «مزاج متوسط» پيدا شود. محال است كه در نتيجة تركيب چند جزء با يكديگر، اثري پديد آيد كه جز مجموع آثار اجزاء و جز كيفيت متوسط آثار اجزاء است، مگر آنكه تركيب اين اجزاء سبب و علت گردد كه زمينه موجود شدن يك قوه و نيروي عاليتر از قوههاي هر يك از اجزاء فراهم شود و آن قوه به عنوان يك كمال جوهري پديد آيد و به آن اجزاء يك وحدت واقعي بدهد. پس اينكه در سؤال گفته شد كه چه مانعي دارد در اثر تركيب و فعل و انفعال اجزاء ماده خاصيت حياتي پيدا شود، سخني است كه احتياج به تشريح دارد؛ اگر مقصود اين است كه در اثر فعل و انفعال اجزاء ماده زمينه و استعداد براي نيروي اصيل حياتي پيدا شود و نيروي حياتي به وجود آيد و بالتبع خاصيتهاي حياتي پيدا شود، مطلبي است صحيح و قابل قبول. و اگر مقصود اين است كه بدون نيروي حياتي، خاصيت حياتي كه با خواص هر يك از اجزاء مغاير است پديد آيد، محال و ممتنع است.

---

مجموعه آثار شهيد مطهري
شهيد مطهري